Waar gaan we nu heen met het Saint Lucia Carnaval? Deel 2

We kennen inmiddels alle uitslagen van de jaarlijkse Lucian Kannaval Shebang van dit jaar, met (zoals Ricky T beloofde) ‘veel om over te praten…’

Als het bij ‘Lucian Carnival’ draait om het laten zien wie we zijn en wat we te bieden hebben, dan is Saint Lucia ongetwijfeld het nieuwe voorbeeld van hoe je ‘Mas Hard!’ moet spelen.

Zoals gebruikelijk was niet iedereen het met alle uitslagen eens, maar iedereen respecteerde het oordeel van de jury.

Keuze Displays

Alles blootgeven en je lichaam op de proef stellen is een verkoopargument geworden voor het toerisme op Saint Lucia. Veel bezoekers gaven toe dat ze wat ze hier zagen, nergens anders hadden gezien, behalve in het zoete Saint Lucia, het enige land ter wereld dat naar een vrouw is vernoemd.

Een groep vrouwen uit New Orleans, de bakermat van carnaval en jazz in de VS, zei dat ze dit jaar kwamen om naar ons carnaval te ‘kijken’, maar dat ze volgend jaar terugkomen om ‘Lucian Mas te spelen’.

Maar terwijl de oudere generatie steeds luider blijft klagen over de manier waarop de meeste vrouwen zich verkleden, blijft hun lichaamsbescherming de aandacht trekken van critici. Zij beweren dat ‘borsten en billen tegenwoordig zo wijdverspreid zijn’ dat het onmogelijk is om ze niet te zien of te bekijken.

Het probleem is dat iedereen die maar genoeg kritiek levert, genoeg kan verzinnen of vinden om afgeleid te worden. Maar zelfs de gebruikelijke criticasters zullen in stilte toegeven dat dit het beste carnaval was dat ze ooit hebben gezien, al was het maar omdat we orkaan Beryl hebben ontlopen of omdat er geen criminaliteit was.

De politie meldt dat mensen het advies om VERANTWOORDELIJK TE DRINKEN en ZICH VERANTWOORDELIJK TE GEDRAGEN, ter harte nemen!

Iedereen die het huis verliet om carnaval te kijken, kreeg heel wat te zien. En iedereen die betaalde om mee te doen met een band – VIP, V-VIP of niet – kreeg meer dan waar voor zijn geld.

Melkweg

De bands waren op alle niveaus gemengd, sommige telden bijna 2.000 leden. De thema’s verschilden, net als de uitvoeringen.

Sommige bands legden minder nadruk op kostuums en meer op nummers, terwijl andere op verschillende manieren vasthielden aan de traditionele nadruk op universele thema’s als goden en godinnen, spoken en draken uit verdwenen steden in keizerlijke sterrenstelsels ten oosten van de zon, langs de Melkweg.

Anderen kozen ervoor om de bepalingen over mensenrechten en vrijheden te omarmen, zodat het leek alsof het de leden die ‘hun contributie hadden betaald’ niets kon schelen hoe of wat ze zich moesten vertonen langs de lokale Melkweg tussen de Bambam-muur en de Castries Waterfront.

‘Dingolay’

Hoewel ik op televisie elk jaar veel vooruitgang zie, zie ik nog niet genoeg vooruitgang in de nadruk op creativiteit in plaats van bacchanaal, en op het beter begrijpen van de wortels van carnaval in plaats van het leren of onderwijzen van de beste manier om te ‘dingolayen’.

Een paar jaar geleden ben ik maar kort naar de zogenaamde ‘Franse’ bands uit Martinique of Cayenne geweest (voornamelijk afkomstig uit Saint Lucia in die Caraïbische delen van Frankrijk), omdat ze zo goed op elkaar zijn afgestemd en georganiseerd, zo goed gechoreografeerd en zo consistent.

Maar al die decennia lang zijn we er geweest en we hebben geen voorbeeld genomen aan die mede-Saint Lucianen. Onze aanpak is, zoals een goede carnavalsminnende vriend het omschreef, “een schandaligere aanpak…”

Goed beter Best…

Afgelopen woensdag was het geen Aswoensdag, maar iedereen die door de lokale en bezoekende pers werd geïnterviewd, was het erover eens dat het carnaval van dit jaar ‘Goed’, ‘Beter’ of ‘Het Beste van Alles’ was!

De ministeries van Toerisme en Cultuur konden bogen op een explosie van bezoekers- en deelnamecijfers.

Een paar verkopers klaagden – zoals gebruikelijk – over de kosten en de regen die hun winst beïnvloedden. Daarmee ontmaskerden ze dat degenen die weigeren de officiële kosten te betalen, oplichtten en minder of niets betaalden, terwijl de stadspolitie de parades bewaakte.

Er waren plausibele opmerkingen over de noodzaak om locaties, routes, niveaus van noodvoorbereiding en verkeersmanagement opnieuw te bekijken – en veel van de gebruikelijke jaarlijkse observaties werden elk jaar herhaald.

Ook de gelijkheid in de verdeling van overheidssteunpakketten en de toekomst van traditionele evenementen zoals Ole Mas, J’ouvert en Road March werden in het openbaar besproken, inclusief de eeuwige fascinatie van de diaspora Saint Lucianen voor de Bam-Bam Muur.

Het is niets dan goed nieuws geweest sinds wat Aswoensdag had moeten zijn, Carnaval 2024, wat de bezoekersaantallen voor het begin van de tweede helft van het jaar een boost heeft gegeven, met betere cijfers dan in 2023 – en het beste van alles, veel beter dan 2019, dat ons beste toerismejaar was vóór COVID.

Natuurlijk werd er zoals gebruikelijk gesproken over de wens om dorps- en gemeenschapstoerisme in steden en dorpen te ontwikkelen. Dat is allemaal mooi, maar de uitvoering ervan vergt een grondige planning.

Bijvoorbeeld: is het de bedoeling dat alle 17 kiesdistricten tegelijk carnaval vieren, of vinden er jaarlijkse selecties plaats, zoals bij Jounen Kweyol?

Maar hoe kunnen mensen die gewend zijn om Mas ‘in het Noorden’ te bekijken en te spelen, afgezien van de stads- en dorpsbewoners die hun lokale carnavals steunen, worden aangemoedigd om de trend en het tij te keren, net zoals mensen uit ‘het Oosten, Westen en Zuiden’ altijd massaal naar Castries zijn gekomen voor carnavalsmaandag en -dinsdag?

Ook dit jaar waren het de elementen (regen) die het feest niet konden dwarsbomen, maar ze gaven ons wel een hoop waardevolle lessen over waarom we bij de planning van carnaval tijdens het orkaanseizoen ook rekening moeten houden met de toenemende en verergerende klimaatverandering.

We hebben het dit jaar allemaal gehoord en gezien, inclusief een katholieke priester die het calypsopodium betrad en ervan werd beschuldigd zijn jurk en kudde te hebben verkocht.

Ook zagen we het weerzinwekkende tafereel van een nationaal monument dat werd aangevallen door vermoedelijk een zich misdragende bezoeker die een vlag liet wapperen. Maar we zagen ook veel andere Caribische en internationale vlaggen uit verre landen, van Guyana tot Ghana, van Jamaica tot het Verenigd Koninkrijk en Canada.

Voorzichtige grap

En als we het toch over Canada hebben… Ik heb nog steeds de grootste bewondering voor het vermogen van de inwoners van Saint Lucia (en de mensen uit het Caribisch gebied) om zelfs de kleinste molshoop tot prachtige bergen te maken.

Neem bijvoorbeeld de manier waarop een plastic kritiek op de weigering van de premier om te drinken of alleen ‘rum’ aan te bieden aan mensen in nood, een waterdicht onderwerp bleek te zijn in de calypso-tenten – een populaire DJ-mix en een tweede plek in de Road March Competition (beoordeling van welk nummer het meest werd gedraaid door de bands op de tour) voor DYP’s uitvoering van ‘Maka Bai Wom’

En dan is er nog de premier die de grap over ‘ginger ale’ weet om te zetten in een serieuze boodschap. Hij serveert namelijk lokaal geproduceerde ginger ale aan de vele mensen die op de foto willen en selfies willen maken terwijl hij ‘ginger rails’ serveert – over de reling van het VIP-platform dat hij en andere functionarissen bezetten.

Twee stappen terug…

We moeten carnaval opnieuw vieren, niet omdat er iets goed of fout aan zou zijn, maar omdat alles verandert en wij met de tijd mee moeten veranderen, zonder dat de tijd ons altijd verandert.

We moeten terugkijken en vooruitkijken, maar eerst terug en dan vooruit.

We moeten twee stappen terug doen voordat we de volgende stap vooruit zetten. We moeten carnaval naar school brengen – niet in termen van leren drinken, wijn drinken en jammen, maar in termen van het begrijpen van de geschiedenis en hoe carnaval is ontstaan.

We moeten de huidige generatie van de 21e eeuw laten weten dat er vóór 1979 en 2000 ook al carnaval bestond, en dat het er heel anders uitzag: niet zo groots, niet zo gek, en ook niet zo duizelingwekkend.

Maar zelfs toen waren er al zorgen, met het jaarlijkse nieuws op Aswoensdag over een vrouw die zuur over een ander had gegooid, hem had neergestoken of met hem had gevochten, omdat ze haar had zien opspringen met haar man.

Vroeger – in de begindagen – was er ook sprake van carnavalsgerelateerde bendeoorlogen tussen de steelbands van Faux-a-Chaux en Conway.

Er was toen nog geen hifi (of wifi) en elke band werd begeleid door een steelband, die ook gekleed was voor de parade en altijd klaar stond voor de nachtelijke jump-up in de stad Castries.

De oudere generatie moet vandaag de dag onderwijzen en uitleggen, en onze herinneringen delen over de verbinding tussen Aswoensdag en de Kerk; hoe carnaval ontstond als een christelijk feest en een herdenking van het einde van de vrolijkheid en het zorgeloze leven, en het begin van de vastentijd.

Jonge Saint Lucianen – kinderen, studenten en jongeren – moeten weten wat het woord ‘J’ouvert’ betekent, zoals aan het begin van het laatste driedaagse hoofdstuk van het carnavalsseizoen (van maandag tot woensdag het verbranden van de feestelijke duivel tijdens de ‘Tayway Vaval’-ceremonie).

We moeten ook uitleggen waar de term ‘Vaval’ vandaan komt en wat het betekent (in termen van wat het moet uitbeelden) en waarom op Aswoensdag alle carnavalskostuums werden verbrand op de nationale vuilstortplaats in Faux-a-Chaux, Shit Alley of Queen’s Lane.

Jonge christenen moeten ook weten waarom de as die op Aswoensdag tijdens de avondmis op hun voorhoofd wordt gelegd, bedoeld is om je afsluiting van je zonden te bezegelen en je aan te zetten tot berouw en het zoeken naar verlossing – gedurende 40 dagen en 40 nachten.

De vastentijd bereikt zijn hoogtepunt met Pasen, een lang feest dat meerdere dagen duurt. Het feest begint op Goede Vrijdag en eindigt op Paasmaandag.

We moeten begrijpen waarom we zoveel kerkelijke feestdagen hebben – ‘Heilige Dagen’ genoemd, los van nationale feestdagen – en waarom de kerken blijven zeuren over wat de kerk nog steeds ziet als een vijandige overname van een christelijke activiteit door een staat die er geen bal om geeft of Palmzondag op Corpus Christi valt.

Beginnen met beginnen…

En we moeten meer waardering tonen voor het talent van de genii (wat sommige mensen ‘genieën’ noemen) in onze cultuur, die altijd op creatieve wijze de waan van de dag weten te combineren met de liedjes die ze zingen en de voorstellingen die ze geven.

Veteranen als Adrian Augier (en anderen van weleer) worden gedwongen om ook te concurreren met degenen die ook de ‘pa-may-lay’-benadering hanteren en daarvan profiteren, een benadering die simpelweg de naaktheid van onze creatieve verbeelding benadrukt.

Vroeger werd aan de ‘jonge vrouwen van weleer’ (toen nog ‘jonge dames’ genoemd) voor het begin van de vorige eeuw geleerd om altijd aandacht te besteden aan hoe ze er ‘op straat’ uitzagen, maar dat advies heeft in de loop der jaren steeds minder effect gehad, omdat het steeds meer met het blote oog zichtbaar werd.

We hebben winstgevend ondernemerschap geïntroduceerd in bijna alle aspecten van carnaval en cultuur, van La Woz tot Jounen Kweyol, maar de naakte realiteit dringt zich op om ons in het gezicht te slaan en – en zoals gewoonlijk discussiëren we zonder na te denken, waarbij we de kaken in plaats van de hersenen gebruiken, alsof we gedwongen worden om te kiezen tussen olifanten en ezels, of muilezels en jaskassen.

Op vakantie voor niets…

Gelukkig verliep de overgang van het neerlaten van de gordijnen tijdens carnaval naar het ophangen ervan ter gelegenheid van de derde opeenvolgende Emancipatiemaand naadloos en automatisch.

De Emancipatiemaand werd vorige maand officieel gelanceerd tijdens Carnaval, waartoe ook La Woz behoort en dat in oktober uitmondt in La Magwit en Jounen Kweyol.

En dan is er nog 13 december, de enige eeuwenoude, door de kolonisatie opgelegde feestdag waar we nog steeds aan vasthouden en die we vieren zonder enige goede reden – behalve onze liefde voor feestdagen…

We hebben alle mogelijke redenen verzonnen om 13 december als een feestdag voor niets te behouden, maar ook dat zal voorbijgaan, omdat we uiteindelijk toch moeten slikken en accepteren dat we het beste voorbeeld hebben gemaakt van een volk dat hard heeft geprobeerd om van een valse ‘Ontdekkingsdag’ een echte Onafhankelijkheidsdag te maken, en het nog steeds ‘Nationale Dag’ noemt.

Schuin van mijn bank

Ik heb genoten van elk stukje carnaval 2024 dat ik heb gevolgd, als de slouch op mijn bank.

Ik lag in bed te luisteren naar alles wat er elke avond in het weekend op mijn pad kwam via The Sab, bekeek online alle video’s die me interesseerden, keek op maandag en dinsdag ‘live’ naar de parades van de bands en secties op CHOICE en Hot 7 TV en genoot van het vogelperspectief dat alleen ‘live verslaggeving’ kan bieden aan de volmaakte toeschouwer zoals ik, wiens carnaval The Mas van een afstandje bekijkt. Inclusief de langdurige tranen van de gebroken harten over de decennialange scheiding van de Aswoensdagmis van Playing Mas op carnavalsmaandag en -dinsdag.

Maar dat, mensen, is voor een andere Lucian Ole Mas!